مراحل کسب پروانه و جواز ساختمان
مراحل کسب پروانه و جواز ساختمان
از جمله دلایلی که به پروانه ساختمان نیاز داریم میتوان به موارد زیر اشاره کرد : اطمینان از ساخت و ساز قانونی و براساس مشخصات فنی و شهرسازی برابر آیین نامه ها و ضوابط طرح جامع شهر ، بهره مندی از تسهیلات بانکی ، بیمه شدن کلیه عوامل دخیل در ساخت وساز در صورت بروز حوادث ساختمانی ، جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی برای ساختمانهای مجاور به دلیل حضور ناظرین ساختمانی و ارائه راهکار و راهنمایی های لازم ، صرفه جویی در هزینه های ساخت و ساز به دلیل استفاده از تجارب فنی و مهندسی در هنگام طراحی و نظارت.
امروزه به جای پروانه ساختمان، دفترچه های «شناسنامه» ساختمان که پروانه و نداشتن خلاف و پایان کار را توام شامل میشود توسط شهرداری در اختیار متقاضیان قرار داده می شود. که این شناسنامه های ساختمان شامل اطلاعاتی از جمله : هویت هر ساختمان و بیوگرافی آن به طور کامل با ذکر تمام مطالب مربوط به شهرداری صادرکننده، نوع و شماره و تاریخ صدور و مشخصات زمین، محل احداث، هویت مالک، نوع مالکیت، مهندس ناظر و محاسب و تاسیسات، ابعاد چهارگانه پلاک، کروکی و مساحت زمین، نوع استفاده، میزان تراکم، مشخصات طبقات، وضع پارکینگ، اصلاحات و تغییرات و نحوه تمدید عوارض گوناگون وصول شده، گواهیهای نداشتن خلاف صادر و گواهی پایان ساخت می باشند.
پروانه یا جواز ساختمان
پروانه یا جواز ساختمان پرونده رسمی از شهرداری است که به مالک یا پیمانکار اجازه می‌دهد تا پروژه ساخت و ساز یا بازسازی را طبق چهارچوبی مشخص شروع کرده و ادامه دهد. انجام هرگونه عملیات ساخت و ساز بدون صدور پروانه ساختمان غیرقانونی بوده و توسط مراجع نظارت بر ساختمان متوقف خواهد شد. این استاندارها برای اطمینان از ایمنی صاحبان فعلی یا بعدی ساختمان در نظر گرفته‌شده است.
اصلی‌ترین هدف اخذ مجوز ساخت اطمینان از ساخت و سازی قانونی مطابق با مشخصات فنی و رعایت اصول شهرسازی مطابق با آیین‌نامه‌ها و ضوابط طرح جامع شهری است. بهره‌مندی از تسهیلات بانکی، بیمه شدن ساختمان و افراد مشغول کار در ساختمان، جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی و استفاده از تجارب فنی و مهندسی در ساخت بنا از دیگر دلایل اخذ جواز ساختمان به شمار می‌آیند.
چه زمانی به مجوز ساخت نیاز است؟
همه پروژه‌های ساخت و ساز خانه و نوسازی به مجوز ساخت نیازی ندارد. در اغلب موارد تعمیرات و جایگزینی‌های ساده می‌تواند توسط پیمانکاران حرفه‌ای یا خود صاحب خانه و بدون درخواست مجوز ساخت انجام شود. با این حال پروژه‌ای که شامل اضافه کردن بنا یا تغییرات عمده در ساختار ساختمان باشد، معمولاً نیاز به مجوز ساخت از شهرداری دارد. اگر برای این تغییرات پیمانکاری را استخدام کنید، فرآیند صدور پروانه ساختمان و مجوز ساخت را اداره کرده و هزینه‌های جواز ساختمان را برآورد می‌کند. اگر خودتان روال کاری را به عهده می‌گیرید باید از شهرداری منطقه درخواست مجوز کنید. توجه داشته باشید که ممکن است برخی از تغییرات ساخت و سازی که می‌خواهید انجام دهید نیاز به تأییدیه متخصص ساخت و ساز دارد و فقط توسط آنها قابل انجام است. به‌طور مثال کار کردن بروی خطوط گاز توسط صاحب‌خانه ممنوع است و در صورت بروز مشکل یا تغییرات باید به اداره گاز اطلاع دهد تا جهت انجام عملیات در مکان حاضر شوند. الزامات و نکات موجود در مجوزها گسترده بوده و برای هر منطقه به‌صورت جداگانه تدوین میشود. بنابراین برای اطمینان از موارد مجوز باید به شهرداری منطقهی خود مراجعه کرده و با آنها در ارتباط باشید. زیرا برخی از مناطق برای کوچک‌ترین تغییرات ساخت مثل حیاط سازی نیز به مجوز نیاز دارد.
مراحل کسب پروانه و جواز ساختمان
انواع پروانه و جواز ساختمان و اطلاعات موجود در آن
پیش‌تر گفتیم که پروانه ساختمان سندی است که برای احداث ساختمان و رعایت اصول ساخت و ساز از طرف شهرداری‌ها، صادر شده و در اختیار مالک قرار می‌گیرد.
پروانه ساختمانی اراضی بایر یا باغات، تخریب و نوسازی، تعویض مهندس، اضافه اشکوب، تغییر نقشه، توسعه بنا، تغییرات و تبدیل از انواع پروانه ساختمان هستند که جهت اخذ آنها باید به شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهری مراجعه کرد. پروانه ساختمان اطلاعاتی از بنا و سازه‌های آن در اختیار مالک قرار می‌دهد که عبارت‌اند از:
- مساحت زیربنا
- تعداد طبقات
- نوع اسکلت ساختمان
- مشخصات متقاضی صدور پروانه(مالک حقیقی یا حقوقی)
- شماره پلاک ثبتی ملک
- نام مهندس یا مهندسین ناظر
- تاریخ صدور پروانه
- کروکی زمین
- مهلت شروع عملیات و اعتبار پروانه عموماً در صفحه اول پروانه صادرشده نوشته میشود که در صورت لزوم قابل تمدید است.
- اخذ سند مالکیت برای هر واحد مسکونی، با ارائه پایان کار توسط ناظر و صدور پایان کار توسط مرجع صدور پروانه ساختمان مرتبط است.
- چنانچه بر اساس مفاد پروانه، تخلفی از مالک صورت گیرد ناظر موظف به گزارش تخلف به مرجع صدور پروانه خواهد بود تا از ادامه عملیات جلوگیری شود. رعایت مقررات ملی ساختمان در ساختمان‌ها الزامی است.
مراحل گرفتن پروانه ساختمان
- در مرحله اول، مالک یا وکیل ملک (فرد دارای وکالت از طرف مالک یا مالکین) با ارائه مدارک زیر درخواست پروانه خود را در دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت می کند :اصل و کپی سند یا سندهای ملک، حضور همه مالکین یا یک نفر دارای وکالت از سایرین، کارت شناسایی (کارت ملی)، برگه تسویه‌حساب عوارض نوسازی شهرداری سال‌های گذشته و سال جاری.
- در مرحله قبل پرونده تشکیل شده و پس از تشکیل، می بایست بازدید صورت گیرد. در بازدید موارد مانند ابعاد ملک، عرض خیابان، بنای موجود، موقعیت مجاورین در صورت داشتن مواردی از قبیل پخ در بنا تعیین و گزارش می شود.
ببینید : انواع تخلفات ساختمانی چیست؟
- دستور نقشه طی یک اتوماسیون اداری برای ملک موردنظر صادر شده و اطلاعاتی از قبیل ابعاد باقی مانده ملک پس از اصلاحی های موردنظر شهرداری، مساحت پس از اصلاحی، تعداد طبقات و سطح اشغال هر طبقه در دستور نقشه ذکر می شود. معمولاً طبق پهنه‌ای که ملک در آن واقع‌شده، متراژ سند (نه متراژ وضع موجود زمین) و عرض گذر، حجم ساختمان شامل تعداد طبقات و سطح اشغال آن ها تعیین می گردد.
- در این مرحله نقشه معماری بر اساس ضوابط مورد عمل شهرداری و دستور نقشه صادرشده برای ملک طراحی می گردد. مهم ترین مرحله در مراحل صدور پروانه، طراحی نقشه معماری است تا حداکثر توانایی طرح به لحاظ متراژ، تعداد پارکینگ و کیفیت فضاها ارائه شود.
- پس از رفع ایرادات ضوابطی عنوان شده از سوی دفاتر خدمات الکترونیک و نهایی شدن نقشه معماری، از سوی واحد صدور پروانه هر منطقه عوارض تراکم شهرداری بر اساس متراژهای موجود در هر طبقه و نوع کاربری آن، محاسبه و تعیین می گردد.
- بعد از گرفتن تأییدیه اداره درآمد منطقه شهرداری مبنی بر پرداخت و تسویه عوارض متعلقه، پروژه به مرحله پیش نویس پروانه می آید. در صورت لزوم (ساختمان بیش از ۵ طبقه) گزارش آزمایش مکانیک خاک در این مرحله و هم زمان با تهیه نقشه‌های سازه، برق و مکانیک تهیه و از سازمان نظام مهندسی تأییدیه گرفته می شود.
ببینید : همه چیز درباره شناسنامه فنی ساختمان
- درخواست تعیین ناظر در دفاتر خدمات ثبت و پس از عقد قرارداد با ناظر یا ناظرین باید برگه های سهمیه آن ها به انضمام قرارداد فی مابین را به عنوان ملاک تکمیلی پیش نویس پروانه به دفتر خدمات الکترونیک تحویل داد به علاوه برگه تعهد رعایت اصلاحی، تعهد اخذ تأییدیه نما و … نیز ازجمله مدارک پیش نویس است که باید صرفاً توسط مالک (نه وکیل) تهیه شود. پرونده‌هایی که متراژ زیر بنایی آن ها بیش از ۲۰۰۰ مترمربع باشد مشمول اجرای ماده ۳۳ نظام مهندسی ساختمان می شوند. این یعنی نقشه‌های چهار رشته معماری، سازه، برق و مکانیک می بایست به‌صورت اجرایی با داشتن تمامی جزئیات (اصطلاحاً نقشه‌های فاز ۲) ترسیم شده و از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان مورد تائید قرار گیرند. این پروسه زمان بر بوده و ممکن است چندین بار نقشه ها دچار اصلاح شوند. توصیه بر این است که در نقشه‌های اولیه (فاز یک) چنین پروژه هایی الزامات و ضوابط نظام مهندسی در نظر گرفته شود تا در صورت تبدیل نقشه ها به فاز ۲ اصلاحات کمتر بوده و در زمان صرفه جویی گردد.
- مدارک پیش نویس پروانه که باید توسط مالک تهیه و به دفتر خدمات الکترونیک ارائه شود شامل موارد زیر می باشد : نقشه های سازه و تأسیسات برق و مکانیک به همراه برگه های سهمیه خدمات مهندسی (اصطلاحاً برگه سبز چهار رشته) ممهور به مهر مهندسین محاسب، قرارداد مالک و ناظر و برگه سهمیه ناظر، برگ تعهد رعایت اصلاحی، برگ تعهد تائید نما، فایل‌های نقشه های سازه، برق و مکانیک، چک لیست های مرتبط نظیر مبحث ۱۹، مبحث ۶ و بارگذاری، زلزله و غیره، برگه تعهد مشاور ژئوتکنیک و برگه تأییدیه گزارش خاک و چند مورد دیگر که بسته به پروژه‌های خاص ممکن است لازم شود.
- پس از تائید نقشه های چهار رشته پروسه اخذ تأییدیه های دفتر خدمات الکترونیک، طرح تفصیلی و بر و کف،رئیس صدور پروانه، معاون شهرسازی و معماری و نهایتاً تأییدیه شهردار به‌صورت سیستمی انجام و پروانه ساختمان چاپ می شود.ممکن است در مرحله اولیه و پس از صدور دستور نقشه، به دلایلی نظیر تعیین کد صفر ملک، عرض بیشتر در ورودی و از این قبیل نیاز به اخذ نظر شورای معماری هر منطقه بوده و حقوق ملک تثبیت شود.
- زمان اعتبار پروانه ساختمان ۲ سال از تاریخ صدور است که تا ۲ سال دیگر هم قابل تمدید خواهد بود. مهلت اتمام عملیات ساختمانی هم برحسب متراژ و تعداد طبقات جدولی دارد . به‌عنوان یک معیار کلی حدود ۴ سال در نظر گرفته می شود. ممکن است در حین ساخت به دلایل مختلف نقشه معماری اولیه تغییر کند. در این صورت مراحل مشابهی نظیر صدور پروانه اولیه اما به‌عنوان پروانه تغییر نقشه با تشکیل پرونده در دفتر خدمات الکترونیک مربوطه طی میشود و پروانه جدیدی صادر می‌گردد. در حین اجرا ممکن است مازاد بر متراژ پروانه، اضافه بنا داشته باشیم. در این صورت مراحل گواهی عدم خلاف طی می شود و در صورت عدم تجاوز از مقادیر مجاز خلاف عوارض معادل آن اخذ و گواهی عدم خلاف آن صادر می شود. در غیر این صورت در کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح و معمولاً رای به تخریب داده می شود.
مراحل کسب پروانه و جواز ساختمان
جمع بندی
قبل از هرگونه ساخت و ساز در سطح شهر به گرفتن مجوز ساخت از شهرداری نیاز است. پروانه ساختمان شامل اطلاعاتی در خصوص مساحت زیربنا، تعداد طبقات، نوع اسکلت ساختمان، مشخصات مالک حقیقی یا حقوقی، شماره پلاک ثبتی ملک، نام مهندسین ناظر، تاریخ صدور پروانه و کروکی زمین خواهد بود.
برای گرفتن جواز ساختمان مالک موظف است اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر کارت شناسایی معتبر و برگه تسویه‌حساب عوارض شهرداری سال جاری و سال‌های قبل را به شهرداری ارائه کرده و درخواست خود را ثبت کند.
بعد از تشکیل پرونده سایر مراحل صدور پروانه ساختمان نظیر دستور صدور بازدید، بررسی گزارش مأمور فنی و کاربری ملک، دستور و طراحی نقشه، پرداخت عوارض نوسازی و عوارض شهرداری تهیه مدارک پیش‌نویس باید به ترتیب انجام شود.
درنهایت هرکدام از مراحل به تأیید رئیس صدور پروانه، معاون شهرسازی و معماری و همچنین شهردار رسیده و پروانه ساختمان چاپ میشود.